Ivan Vrublevskyi » Prawykonanie "Moment of Silence" w Filharmonii Narodowej w Warszawie

24 i 25 lutego 2023 r. utwór Ivana Vrublevskyiego "Moment of Silence" zabrzmiał w Sali Koncertowej Filharmonii Narodowej w Warszawie. Dzieło to, dedykowane ofiarom rosyjskiej agresji na Ukrainę, zostało wykonane przez Orkiestrę Filharmonii Narodowej pod batutą fińskiego dyrygenta Hannu Lintu po raz pierwszy dokładnie w rocznicę od rozpoczęcia wojennej napaści.

Fot. Grzegorz Mart

Monometria to pojęcie opisujące fenomen powracający w muzyce kompozytorów Europy Wschodniej – podporządkowanie całej struktury rytmicznej utworu jednej wartości nutowej – najczęściej ósemce lub ćwierćnucie. Zjawisko monometrii, zdające się sugerować narastające bicie zranionego serca, pojawia się także w utworze "Moment of Silence" Ivana Vrublevskyi’ego. Ten pochodzący z Ukrainy kompozytor i dyrygent chóralny w swojej twórczości skupia się głównie na muzyce chóralnej, jednak komponuje także utwory przeznaczone na zespoły instrumentalne i wokalno-instrumentalne. Jak sam opisuje swoją kompozycję:

"Moment of Silence to utwór dedykowany ofiarom rosyjskiej agresji na Ukrainę. Głównym założeniem było poruszyć słuchacza do głębokich uczuć, które rodzą się w człowieku podczas minuty ciszy na tle tykania zegara. Choć to tylko chwila, zegar i jego tykanie dzieli nas na atomy męczarni, a każdy z nich jest zbyt ciężki do niesienia. Rodzi się w nas wewnętrzna walka siły i cierpienia, ale także chęci działania."

Jan Lech

Hannu Lintu, Ivan Vrublevskyi, Wojciech Nowak

Fot. Jarosław Deluga

[...] Tego wieczoru nie mogło zabraknąć aluzji do rocznicy wojny. W prawykonaniu Moments of silence ukraińskiego kompozytora, Ivana Vrublevskyiego (#1995) na tle monotonnych pizzicat, obrazujących uporczywe tykanie zegara, rozwijają się modalne zaśpiewy. Dyrygent wstrzymał dramaturgię w ciszy, aby przejść po chwili do IV Symfonii e-moll op. 98 Brahmsa. Jej pierwszy temat – temat westchnień – upodobnił się do zaśpiewów z Vrublevskyiego. [...] Na rocznicę wojny wchodziliśmy w portal śmierci – ku pamięci wszystkich ofiar, które pochłonęła.

Michał Klubiński | Ruch Muzyczny